Dzieje Lipek sięgają XIV wieku. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z dokumentu datowanego na rok 1303. Dowiadujemy się z niego, że już wtedy stał tu kościół.
 |
| Lipowa aleja wiosną |
Dawna wieś rycerska
Lipki były wsią rycerską, zbudowaną na kształt owalnicy. Znaczy to tyle, że zabudowania grupowały się wokół owalnego placu, na którym stał dom boży.
Nazwę wieś zawdzięcza swej florze. Wzdłuż drogi prowadzącej przez osadę rosną od przeszło wieku stare lipy, które są piękną ozdobą i nadają miejscowości uroku.
Powojenne tłumaczenie nazwy wsi - Lipki, dobrze tłumaczy nazewnictwo niemieckie - Linden: Linden-au = niwa lipowa, die Linde - lipa, zwei Linden - dwie lipy. W słowniku etymologicznym nazw geograficznych Śląska uwzględniono następujące nazwy wsi, począwszy od XIV wieku: Ludnow (1335r.), Lyndaw (1336r.), Lindenaw (1360r.), Linden (1743r., 1783r., 1845r., 1941r.), Ludnów (1946r.)
Organizacje i instytucje funkcjonujące we wsi:
- Oddział Gminnej Biblioteki Publicznej w Skarbimierzu
- Przedszkole i szkoła podstawowa - filia Gminnego Zespołu Szkół w Skarbimierzu Osiedle
- klub sportowy LZS Burza Lipki - od kilku lat gra na dobrym poziomie w opolskiej okręgówce, największy sukces – występy w IV lidze w sezonie 2005/2006
- Ochotnicza Straż Pożarna
- Sekcja Poszukiwawczo-Ratownicza OSP Lipki specjalizująca się w poszukiwaniu zaginionych osób przy pomocy specjalnie wyszkolonych i certyfikowanych psów
- Stowarzyszenie Lipowa Osada animujące życie społeczności we wsi, organizator licznych imprez oraz warsztatów pielęgnujących dawne tradycje i zwyczaje; autor i propagator regionalnego produktu kulinarnego – golonki w kapuście
 |
| Widok na kościół, odnowiony mur i pomnik poświęcony poległym mieszkańcom w wojnach prusko-duńskich, austriackich i pruskich |
- gotycki mur kościelny – pozostałość po dawnym kościele, wzmiankowanym po raz pierwszy w 1303 r., przebudowanym w 1669 r., a rozebranym pod koniec lat 60-tych XX wieku. Na jego miejscu powstała nowa świątynia.
- pomnik upamiętniający poległych mieszkańców w czasie wojen prusko-duńskich (1864), prusko-austriackich (1866) i prusko-francuskich (1870/71), na placyku koło kościoła
- dom nr 91, z poł. XIX wieku
- grodzisko ryczyńskie - na wschód od wsi nad Odrą istniał w X - XIII w. gród otoczony fosą i wałem obronnym (obecnie można odnaleźć nikłe ślady wałów)
- las ryczyński, tereny nadodrzańskie – część obszaru Natura 2000 (forma ochrony przyrody w ramach Unii Europejskiej). Spotkać tu można grądy (lasy dębowo-lipowo-grabowe) oraz chronione gatunki ptaków, m. in. kanię czarną, bielika, żurawia, dzięcioła zielonosiwego, bociana białego i czarnego, czaplę białą.
Ponadto:
1. Przez Lipki przebiega szlak św. Jakuba – droga pielgrzymów prowadząca do Santiago de Compostela (Hiszpania).
2. W odległości 2 km od wsi, przy drodze do Gać znajduje się przystanek kolejowy na linii Opole - Brzeg - Wrocław.
3. Na północny-wschód od centrum Lipek jaz na Odrze.
 |
| Lipowa aleja jesienią |
1. Andrzej Pulit, twórca i wójt Gminy Skarbimierz (od 1991 roku), propagator zielonej energii pozyskiwanej z biomasy
2. Krzysztof Owsiany, srebrny medalista Igrzysk Paraolimpijskich w Barcelonie (1992) w wyciskaniu sztangi w pozycji leżącej, ponad dwudziestokrotny Mistrz Polski, wielokrotny rekordzista i Mistrz Europy i Świata w tejże dyscyplinie
3. Kamil Bednarek, muzyk reggae, wokalista zespołu Bednarek, a wcześniej StarGuardMuffin, zdobywca II miejsca w 3 edycji telewizyjnego show „Mam talent” (2010), zwycięzca, wraz z grupą z Brzegu, programu „Bitwa na głosy” (2012)
Święto miejscowości
W Lipkach od 2013 roku w każdą pierwszą sobotę lipca obchodzone jest święto wsi – Święto Lipy. Inspiracją do organizacji imprezy była 100 rocznica nasadzenia lip, elektryfikacji i wybrukowania drogi w Lipkach (1913-2013).
Jak pisze w publikacji poświęconej swojej rodzinnej miejscowości M. Strauss („Versuch einer Geschichte von Linden, Kreis Brieg”): - Był rok 1913, kiedy w Lipkach zapłonęło elektryczne światło i jasno rozświetliło mieszkania i stajnie. Drogę wybrukowano, a po jej prawej i lewej stronie posadzono lipy. Nasza wieś z okazałymi gospodarstwami stała się tylko jeszcze piękniejsza.
Tekst i foto
Paweł Pawlita
Materiał ukazał się w Gazecie Brzeskiej, nr 9/2016 z 04 maja 2016 r.:
http://gazetabrzeska.eu/Archiwum/Numer/736
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz